Nia mondo disfalis

“Nia mondo disfalas” konstatis mi en majo 2021. Nun mi povas korekti la titolon de tiu artikolo al estinta tempo – nia mondo disfalis. Komplete kaj definitive.

Observoj kaj eksperimentoj

 Antaŭjare mi meditis pri la disfalo de nia mondo je ĉiuj niveloj – de la tutmonda politiko ĝis internacia komunikado kaj rimarkigis ke ankaŭ Esperantujo estas parto de tiu procezo. Post eksplodo de batalado en Ukrainio kaj sekvinta reago de la okcidentaj landoj tiu procezo akceliĝis kaj iĝis nerenversebla. Ĉio ŝanĝiĝis komplete kaj por longe. Tutmondiĝo, klimataj celoj, energia transiro – oni povas forgesi pri ĉio ĉi almenaŭ por 15-20 jaroj.

Politiko revenis sur la scenejon forpelinte ĉion kaj ĉiujn. La socio subiĝis al la ŝtato kaj ne gravas ĉu temas pri korporacioj aŭ neregistaraj organizoj – ĉiu devas plenumi la ordonojn de aŭtoritatoj aŭ malaperi. La centro ne plu estas akceptebla, neŭtraleco estas kondamnenda kaj ekskludenda, nepartopreno estas la sama krimo kiel partopreno ĉe malĝusta flanko. “Kiu ne estas kun ni tiu estas kontraŭ ni” – ekde nun tiu bolŝevista logiko regos ĉion.

Cetere ĉio ĉi senteblis jam jaron antaŭe, same kiel proksimiĝo de la flankoj al milita solvo de la problemo, rilate kiun evidentiĝis senfruktaj okjaraj intertraktoj kaj eĉ subskribitaj internaciaj kontraktoj. Ĝis lasta momento mi esperis ke diplomatio venkos, ke racio sugestos al plejaj sencerbuloj ke ili staras rande de abismo kaj daŭrigo de antaŭaj ludoj iĝis tre danĝera. Mi eraris. La diplomatio fiaskis, la racio definitve silentiĝis kaj nun parolas kanonoj. Sed kiel reagis la mondo al tiu eksplodo?

Mi atente sekvis tion per Fesjbuko kaj tutmonda gazetaro. La unua semajno estis plej terura – 99% de la eŭropanoj en Fejsbuko ruliĝis laŭ planko kaj jelpis. Histerio eksplodis kvazaŭ bombo kaj komplete ruinigis iliajn eblecojn al kritika pensado kaj dialogo. Lavango da insultoj, kondamnoj kaj ofendoj inundis la paĝojn. Unue direktitaj al la rusiaj prezidanto kaj militistoj, ili rapide turniĝis kontraŭ Rusio ĝenerale kaj poste kontraŭ la rusoj kiel etno. Rusaj sakraĵoj, alvokoj al murdoj kaj forpeloj, personaj ofendoj kontraŭ ĉiu ne aliĝinta al tiu histerio – ĉio ĉi elverŝiĝis kvazaŭ kloako el rompita tubo. Mi provis interparoli kun kelkaj homoj, sed baldaŭ komprenis ke ili ne kapablas fari tion nun – la histerio ekregis ilin komplete. Do mi forlasis tiujn tempoperdajn provojn kaj transiris al observado kaj eksperimentado.

Fine mi por iu tempo forlasis Fejsbukon – la eksperimento finiĝis kaj la observado ne plu donis novajn informojn. Iliaj rezultoj estis tre interesaj.

Reagas ne personoj, sed nacioj

Usonanoj plejparte reagis sufiĉe modere – por ili tio estis nur plia pruvo de malnova tezo ke Rusio estas lando danĝera kaj bridenda. Sed feliĉe temas pri fora konflikto ie rande de Eŭropo, en lando kiun plejparto el ili eĉ ne povas trovi surmape. Do bedaŭrinde, sed ne pli.

Azianoj reagis eĉ pli indiferente, evidente pro la samaj kialoj. Rimarkindas ke baratanoj pli emis subteni la okcidentan version de la eventoj – evidente pro influo de anglalingvaj amaskomunikiloj, regataj de Usono kaj Britio. Ĉinoj inverse emis al subteno de Rusio, kvankam esprimata plejparte modere kaj duonkaŝe.

Afrikanoj dividiĝis laŭ la sama lingva principo – anglalingvanoj sekvis la okcidentan interpreton dum franclingvanoj emis al tiu rusia aŭ almenaŭ traktis la okcidentan version kritike. Latinamerikanoj plejparte ignoris la eventon.

Plej aktive kaj forte reagis eŭropanoj kiujn trafis vera histerio. Ĝi iom varias – plej forte histerias loĝantoj de Baltio kaj Pollando, plej sobre reagas bulgaroj, serboj kaj hispanoj. Tamen preskaŭ ĉiam legante komenton mi povis tuj konkludi al kiu lando aŭ almenaŭ regiono apartenas ĝia verkinto – ĉio persona malaperis, parolis la nacioj, pli ĝuste amasoj kies menso estas prilaborata de respektiva propagando. Nur ege malmultaj sukcesis iri kontraŭ fluo kaj prezenti opinion kontraŭan al tiuj de ilia registaro.

“Demandu ordinaran leganton de ĵurnalo, kion li pensas pri iu politika problemo, kaj li prezentos al vi kiel “propran” opinion pli aŭ malpli ĝustan rerakonton de la legita; sed ĉe tio – kio estas sola por li grava afero – li kredas, kvazaŭ ĉio dirita de li estas rezulto de lia propra pensado.” konstatis Erich Fromm en “Fuĝo for de libereco”. Pli ol 80 jaroj pasis, sed tiukampe ŝanĝiĝis nenio.

Malluma Epoko daŭras

Oni kutimas kredi ke danke al ideoj de la Klerismo ekde la 18-a jarcento eŭropa socio grave evoluis kaj progresis, ke moderna eŭropano estas direktata de racio kaj humanismo. La fakto ke ambaŭ mondmilitojn, Holokaŭston, gasĉambrojn kaj etnan purigadon elpensis kaj realigis nome la eŭropanoj estis konsiderata kiel provizora devio de la ĝenerala evoludirekto. Almenaŭ en Rusio ĝis lasta tempo Eŭropo estis konsiderata la plej avangarda en socia kampo regiono, kies loĝantoj estas edukitaj, inteligentaj, raciaj kaj humanismaj. Ĉio ĉi evidentiĝis fabeloj.

Mia observado kaj eksperimentado sekvigis jenajn konkludojn pri amasa psikologio de la nuntempaj eŭropanoj.

Mitoj regas la menson

Mi rimarkis tion en 2019 kiam la tuta Eŭropo estis trafita de alia amasa movado – la pseŭdoekologia klaŭnado de Greta Thunberg. Asertoj de tiu junulino estis ridindaj, ŝiaj postuloj neplenumeblaj, ŝi havis neniun klaran programon kaj nur svingis la pugnojn de sur tribunoj postulante “definitive kaj tuj” detrui la tutan konatan al ni civilizitan mondon. Sed eŭropanoj aplaŭdis ŝin!

Ne nur infanoj, kiuj kun prognozebla plezuro neglektis lernejajn lecionojn (nun profte al klimato), sed ankaŭ pluraj plenkreskuloj aliĝis al tiu ĉi cirko. La movado estis videble reĝisorita de bonaj fakuloj pri publikaj rilatoj kaj havis kvazaŭreligian karakteron (eĉ aperis portretoj de Greta kun aŭreolo de sanktulino), sed tio ne malhelpis ĝian sukceson, eĉ inverse. La malnova mito pri mirakla infano savonta la mondon vekiĝis en la eŭropa konscio en la epoko, kiam mirakla infano Jesuo estis grandparte forgesita de la eŭropanoj.

Vekiĝis ankaŭ la mito pri batalo de la Bono kaj Malbono, en kiu noblaj kavaliroj kontraŭstaras drakojn kaj monstrojn. Evidente sopiro pri herooj estas tiom forta ĉe la eŭropanoj enuantaj pro sia komforta sed teda vivo, ke ili pretas ignori iujn ajn faktojn kapablajn detrui tiun belan bildon.

Estis amuze observi kiel eŭropanoj disvastigadis la fabelon pri ukrainaj limgardistoj de la insulo Serpenta, kiuj rifuzis proponon kapitulaci, diris “rusa ŝipo iru kacen” kaj mortis kiel herooj. Tio daŭris eĉ kiam aperis oficialaj konfirmoj de la ukrainaj aŭtoritatoj ke evidente ili ne pereis, kion baldaŭ konfirmis la limgardistoj mem kiuj rakontis antaŭ kameraoj kiel ili tute senglore kapitulacis, estis kalkulitaj de rusiaj militistoj, ricevis manĝaĵojn kaj nun atendas revenon hejmen.

Evidente same obstine prauloj de la nunaj eŭropanoj ripetadis ke judoj trinkas sangon de kristanaj infanoj, eĉ kiam oni klarigis al ili ke la Torao malpermesas al la judoj konsumadon de iu ajn sango, des pli de tiu homa.

Humanismo estas marĝenaĵo

Unuafoje mi rimarkis tiun strangaĵon antaŭ jaroj, kiam al raportoj pri terorismaj atakoj de ĉeĉenaj islamistoj en Moskvo sekvis neatendita reago de eŭropaj esperantistoj – “nu, kion fari, rusoj longe subpremis la ĉeĉenojn, ili rezistas…” Vane mi klarigis ke temas pri ne liberecbatalantoj, sed islamistoj, ke ili celis ne rusojn sed iujn ajn homojn, eĉ prefere eksterlandanojn – pro tio eksplodo en la flughaveno Domodedovo estis farita en internacia halo por ke viktimoj estu el pluraj landoj kaj amaskomunikila reago estu pli vasta. Ĉio estis vane.

Mito pri “nobla sovaĝulo” batalanta por sia libereco tro profunde sidas en la eŭropa kulturo. Tamen post kiam ĉeĉenaj islamistoj kaj iliaj arabaj kamaradoj komencis ataki eŭropanojn mem kaj fortranĉi kapojn sur stratoj de Parizo, tiu babilado iĝis malpi laŭta. Evidente nur tranĉilo ĉe propra gorĝo povas klarigi al averaĝa eŭropano ke murdisto estas murdisto kaj viktimo estas viktimo.

Nun tio montriĝis denove kaj eĉ pli klare, kiam ukrainaj “liberecbatalantoj” inundis sociajn retojn per vidoj en kiuj ili molestas kaj turmentas rusiajn militkaptitojn, ofte vunditajn kaj senpovajn. Tio estas plej evidenta rompo de ĉiuj humanismaj principoj kaj devus elvoki proteston kaj indignon ĉe ĉiu mense sana homo, konsideranta sin humanisto por kiu la homo estas pleja valoro.

Mi decidis fari eksperimenton kaj afiŝis en Esperanto-grupo ĉe Fejsbuko videon, kiu montras vunditan rusian militiston en ukraina hospitalo. Li kuŝas, ni vidas lian kapon kaj bruston. Li estas duonsvena, evidente kontuzita kaj videble ne komprenas kio okazas ĉirkaŭe. La voĉoj malantaŭ ekrano postulas: “Diru “Gloron al Ukrainio!” Li ne komprenas. Ili denove postulas ripeti la sloganon de ukrainaj naciistoj, per kiu ili salutis unu la alian dum la Dua mondmilito, kutime kombine kun levo de la dekstra mano – gesto konata al ĉiu eŭropano, speciale al la germanoj. La vundito ne komprenas kaj demandas duonsvene: “Kio estas tio?” Ili puŝas lin kaj postulas denove. Ĉion ĉi faras ukrainaj kuracistoj – homoj kies devo estas savi la vivojn.

Kiel reagis eŭropaj esperantistoj? Ĉu ili indignis kaj protestis? Jes. Sed ne kontraŭ turmentado de la senpova vundito fare de kuracistoj. Ilia indigno estis direktita kontraŭ la viktimo mem. “Kial li estas en Ukrainio? Kulpas tiu kiu sendis lin!” Por certiĝi mi rekte demandis ĉu la turmentado mem ne elvokas ilian proteston aŭ indignon – kaj ricevis la samajn respondojn.

La rezulto estis tiom ŝoka ke mi donis al miaj oponantoj lastan ŝancon rekonsciiĝi. Mi aldonis bildon kun scenoj de torturoj en la fifama iraka malliberejo Abu Ghraib kaj demandis: “Ĉu post rigardi tiujn ĉi bildojn via unua penso estas: “Teruraj islamistoj! Se ili ne kontraŭus okupantojn ili neniam trafus malliberejon kie usonaj militistoj turmentos ilin”. La respondo estis konata al ĉiu rusiano: “Tio estas tute alia afero”. Kiom ofte ni aŭdas tion...

La humanismo kiel koncepto pri la homo kiel plej alta kaj universala valoro restas same marĝena en Eŭropo kiel jarcentojn antaŭe. Oni jam abolis sklavecon, judoj ne plu estas pelataj al getoj kaj ciganoj ne devas iri al gasĉambroj, sed por averaĝa eŭropano homoj plu havas malsaman valoron kaj la etikaj postuloj aplikeblas al ili nur limigite – depende de ilia aparteno al certa kategorio.

Antaŭ 80 jaroj geavoj de la nunaj eŭropanoj diris al siaj infanoj: “Nu jes, vidi tiujn judojn malantaŭ pikdrato estas bedaŭrinda afero. Sed ili mem kulpas – ili ja ekspluatis la popolon!” Nun iliaj posteuloj same pretas ekskludi certajn kategoriojn da homoj el etiko kaj akcepti ilian turmentadon kaj mortigadon. La lokon de la judo okupis rusa soldato.

Juro estas ignorebla

Bone, mi ne tre miris ke la eŭropanoj pretas indiferente ignori suferojn de la aliuloj se tiuj apartenas al alia kategorio, do averaĝa eŭropano ne vidas en ili sin mem. Mi jam rimarkis ke dum migrada krizo en 2021 plejparto de la eŭropanoj tute trankvile reagis al rakontoj pri rifuĝintoj el Sirio kaj Irako, kiujn polaj limgardistoj pelis al arbaroj kiel bestojn. Homoj, kies landoj estis detruitaj de eŭropaj armeoj, estis batataj, molestataj kaj mortis subĉiele ĉiutage pro malvarmo kaj elĉerpiĝo – sed tio zorgigis nur malmultajn aktivulojn, kies nombro evidente estis same magra kiel nombro de homoj kiuj savadis la judojn en la samaj lokoj antaŭ 80 jaroj. Komunan opinion vortumis esperantisto el Luksemburgio: “Ili estas kontraŭleĝaj enmigrintoj kaj limgardistoj rajtas haltigi ilin”.

Mi konas eŭropan emon al la leĝoj kaj reguloj kaj plurfoje aŭdis babiladon pri la juro kiel plej alta principo sur kiu baziĝas la tuta eŭropa pensmaniero. Dura lex sed lex. Tiu koncepto estas ne senriproĉa de la etika vidpunkto – ja sklaveco kaj Holokaŭsto estis same laŭleĝaj kiel bruligado de sorĉistinoj kaj herezuloj – sed ni jam vidis ke la etiko por la eŭropanoj estas neglektinda afero. Eble almenaŭ la juro formas firman bazon por komunikado kun ili?

Mi denove faris eksperimenton kaj afiŝis en la sama Esperanto-grupo alian videon, kiu montras rusian sanitaran aŭton, damaĝitan per pafado. Ruĝa kruco sur ĝi videblas same bone kiel paftruoj lasitaj de ukrainj militistoj. Jen klara rompo de ĉiuj internaciaj konvencioj pri protekto de la Ruĝa Kruco kaj sanitaraj servoj dum la milito. Kiel reagis la eŭropanoj?

“Sed kion tiu aŭto faris en Ukrainio? Se rusia armeo ne venus tien, ĝi neniam estus pafita!” Do ĉio ripetiĝis. Ne nur humanismo, sed ankaŭ la juro estas facile neglektinda se temas pri “malĝustaj homoj”.

La eŭropanoj en la 21-a jarcento pretas buĉi militkaptitojn kaj kuracistojn same kiel ili pretis buĉi la judojn kaj ciganojn en la 20-a jarcento. Holokaŭsto povus ripetiĝi iam ajn – necesas nur ke novaj nazioj nomu sin liberecbatalantoj kaj siajn malamikojn prezentu kiel absolutan Malbonon kaj minacon al la “eŭropaj valoroj”. La amaso subtenos ilin kun fervoro.

Racio cedas al kredo

Ekde la epoko de Klerismo oni kutimas konsideri la eŭropanojn homoj raciaj kaj inteligentaj, kies agoj kaj pensoj estas bazitaj sur konkludoj faritaj sekve de dialogo okazanta forme de argumentoj kaj kontraŭ-argumentoj. Tiu ĉi bildo evidentiĝis komplete falsa. Averaĝa eŭropano preferas kredon al racio kaj asertojn al argumentoj ne malpli ol liaj mezepokaj prauloj.

Plurfoje mi provis diskuti kun eŭropaj esperantistoj forme de klasika dialogo, sed tiuj provoj ĉiam finiĝis same – mia oponanto kriis kelkajn sloganojn, prezentis tiutagajn ukrainan falsaĵon (ili estas produktataj amase, do vivas nelonge) kaj foriris. Se dum tiu tempo mi sukcesis prezenti iujn kontraŭ-argumentojn, sekvis unu el du reagoj – mia oponanto transsaltis al alia slogano aŭ simple malaperis.

Plej amuza estis dialogo kun eŭropa esperantisto, komentinta videon en kiu usona militisto esprimis sian opinion pri la konflikto. “La Trumpa propagandkanalo – la plej “verama” fonto)))” Nu bone, trankvile respondis mi, post 10 tagoj ni povos reveni al tiu temo. “Sendepende de la rezulto ĝi restas Trumpa propagandkanalo kaj daŭre diskriadas liajn deliraĵojn!” Ideala pozicio, ekskludanta iun ajn racian diskuton.

Alia eŭropa esperantisto tute serioze asertis ke neniu bombado de urboj en Donbaso okazis dum ok jaroj kaj ke ĉio ĉi estis ĵusa elpensaĵo de Rusio celanta pravigi la invadon. Finfine mi tediĝis je tio, kolektis aron da anglalingvaj ligiloj el plej famaj okcidentaj amaskomunikiloj kiel Forbes, CNN, Euronews ks, publikigitaj ekde 2014 kaj priskribantaj bombadon de civiluloj fare de ukraina armeo.

Ĉu li agnoskis sian eraron? Li simple silentiĝis kaj post iom da tempo komencis ripetadi alian aserton: “Sed kial vi silentis pri tio dum ok jaroj?” Se tia blindeco propras al plej edukitaj eŭropanoj, do kio okazas en la kapo de la averaĝa homo? Mensa kiraso fidinde protektas lin de ĉia nedezirinda informo, eĉ se ĝi estas facile atingebla kaj kontrolebla. Aldous Huxley povus verki belan romanon pri tiu brava nova mondo, sed ŝajnas ke intelektuloj de tia nivelo ne plu troveblas en Eŭropo.

Grega konduto estas normo

Rimarkindas kiom grandskala estas grega konduto, kiu fakte iĝis normo en la eŭropa socio kaj memorigas la plej mallumajn tagojn de sovetia kaj ĉina historio. La fervoruloj atakas homon, kiu kuraĝis esprimi malsaman opinion, grege kaj akre, postulante tuj rezigni je siaj vortoj, pardonpeti, forigi la afiŝon ktp.

Tiel kondutis komunistoj en Sovetunio en la 1930-aj jaroj kaj la ruĝaj gvardistoj en Ĉinio en la 1960-aj. Tiutempe ĉiuj devis pensi same kaj ne sufiĉis eĉ simple silenti, necesis klare kaj laŭte konfirmi sian fidelecon al la oficiala vidpunkto kaj severe kondamni la disidentojn. Kaze de malobeo sekvis bojkoto, atakoj vortaj kaj foje fizikaj, ekskludo el la organizoj, maldungo ktp.

Ĉio ĉi videblas nun en sociaj retoj, kie amasoj de eŭropaj fervoruloj atakas, krias, postulas, kondamnas, denuncas. Kun tempopaso mi komprenis kial eŭropaj esperantistoj, kiuj kontraŭas politikon de siaj registaroj aŭ almenaŭ pridubas ĝin, esprimis tion en privataj mesaĝoj dum en publikaj Fejsbuk-diskutoj fervoras preskaŭ sole adeptoj de la oficiala linio.

Multaj rusianoj havas parencojn en Eŭropo (ĉefe en Ĉeĥio, Germanio, Pollando, Francio) kaj mi aŭdis jam plurajn rakontojn pri grega konduto, al kiu oni penas subigi ilin. Kolegino rakontis ke ŝiaj parencoj, etnaj germanoj elmigrintaj al Germanio antaŭ 30 jaroj, iĝis tre singardaj kaj eĉ en telefonaj konversacioj preferas eviti politikajn temojn. Lastan fojon ili nur diris al ŝi kun ioma angoro: “Ŝajnas ke en Rusio nun estas pli da demokratio ol ĉi tie”.

Cetere tio estas nura daŭrigo de malnova tendenco – jam en 2012 Zbigniew Brzeziński konstatis: “Inter Sovetunio fine de ĝiaj tagoj kaj Usono komence de la 21-a jarcento vere videblas maltrankviliga simileco”.

Ŝajnas ke temas pri la tendenco trafinta la tutan okcidentan mondon. Iam Eŭropo progresis danke al sia diverseco – homo rifuzita en unu lando povis trovi agnoskon aŭ almenaŭ rifuĝon en alia. Nun la eŭropanoj subiĝas al ĉiam pli severa disciplino kaj ĉiu devas ne nur marŝi en la ordonita direkto, sed laŭte kaj klare konfirmi sian fidelecon al la sola aprobita ideologio. La aliaj vidpunktoj ne ekzistas – ili estas propagando kaj mensogo. Same ne ekzistas la disidentoj – ĉiu kiu ne pruvis sian fidelecon estas herezulo kaj estas kondamnita al ekzekuto sur brulŝtiparo de la publika opinio.

Eŭropocentrismo daŭras

La eŭropanoj plu konsideras Eŭropon la sola civilizita mondo kiun ĉiuj aliaj sekvas aŭtomate kaj neeviteble. Plej ofte ili eĉ ne interesiĝas pri kiel vere reagas al la eventoj la socioj ekster Eŭropo – ili devas subteni la eŭropan pozicion aŭ estos markitaj kiel “parioj”, “kanajlaj ŝtatoj” ktp.

La eŭropanoj senhalte rakontas nun ke “la tuta mondo kondamnis Rusion” kaj prezentas sian vidpunkton kiel pozicion de “la internacia komunumo”. Mi provis atentigi pri tiu eraro, prezentante mondomapon en kiu klare videblas ke nur eta parto de la landoj aliĝis al la okcidentaj sankcioj. Kompreneble tio konvinkis neniun – la sankta kredo en Eŭropo denove subigis racion.

“Rusio estas danĝera kaj pro tio ĉiuj najbaroj timas ĝin!” deklaris fervora eŭropa esperantisto. Mi atentigis lin ke realo estas mala kaj krom tri landetoj en Baltio neniu el la eks-sovetiaj respublikoj aliĝis al la sankcioj, eĉ ne Kartvelio kun kiu Rusio ne havas diplomatiajn rilatojn ekde 2008. “Mi kontrolos tion” respondis li koncize.

Do li eĉ ne serĉis tiujn informojn antaŭe, nek pensis eĉ unu sekundon kiel vere statas la aferoj. Li scias ke la “civilizita mondo” forme de Eŭropo opinias tiel, do ĉiuj barbaroj obeeme kaj neeviteble sekvas ĝin. Ja ili ĉiuj revas iam iĝi similaj al la rava kaj sorĉa Eŭropo aŭ almenaŭ proksimiĝi al ĝia majesto – laŭ eblo de siaj barbaraj naturoj.

Ksenofobio prosperas

Oni kutimas pensi ke la eŭropa socio estas la plej tolerema en la mondo, speciale se temas pri minoritatoj kaj iliaj rajtoj. Oni ofte prezentas ĝin kiel pozitivan malon al Usono, Afriko kaj kompreneble Rusio. La fakto ke nome eŭropanoj elpensis kaj vaste aplikis koloniismon, rasismon, antisemitismon, gasĉambrojn, koncentrejojn, Holokaŭston, Porajmoson, ambaŭ mondmilitojn, faŝismon, naziismon, ĉasadon de sorĉistinoj, bruligadon de herezuloj kaj plurajn aliajn krimojn kontraŭ la homaro tute ne ĝenas adeptojn de la legendo pri la tolerema Eŭropo. “Tio okazis antaŭlonge, ĉio ŝanĝiĝis jam!”

Sed kion montris la nuna krizo? Tuj post la komenco de la militado eksplodis freneza rusofobio. Sakraĵoj kaj ofendoj kontraŭ la rusoj plenigis Fejsbukon. Kaj tion faris ne nur manpleno de patologiaj ksenofoboj, kiuj haveblas inter eŭropaj esperantistoj kaj ĉiam gurdis tiaĵojn sen alfronti iom ajn rimarkindan reziston de la samlokaj samideanoj. Ĉi-foje temis pri reago de la amaso, averaĝa eŭropano ekparolis tion.

Malamo de la amaso ne limiĝis al la rusia armeo aŭ politikistoj. Oni akuzas la tutan Rusion kiel kriman ŝtaton, la rusojn kiel kriman popolon kaj serĉas konfirmojn de tiuj vortoj en la rusaj kulturo kaj historio – same kiel antisemitoj pruvas sian malamon per asertoj ke la judoj murdis Jesuon kaj komplotis kontraŭ kristanoj.

Informoj venantaj el Eŭropo per amaskomunikiloj, sociaj retoj kaj per personaj kanaloj konfirmis tion. La eŭropanoj atakas ĉiujn homojn, kiujn eblas marki kiel ligitajn al Rusio kaj rusoj. La ĉefaj kriterioj iĝis etno kaj lingvo. Oni atakas ĉiujn homojn kun rusaj familinomoj aŭ rusa parolo. Multaj el ili estis ne rusoj, sed ukrainoj, belorusoj, germanoj kaj aliaj ruslingvaj elmigrintoj. Multaj neniam eĉ vizitis Rusion, ĉar ili elmigris el Ukrainio, Uzbekio, Kazaĥio kaj aliaj eks-sovetiaj respublikoj aŭ naskiĝis jam en Eŭropo. Sed ĉio ĉi ne havis signifon. Ili havis rilaton al Rusio kaj rusoj, do estis markitaj kiel malamikoj kondamnendaj, punendaj kaj laŭeble forpelendaj.

Homoj amase raportas ke oni insultas ilin surstrate, bruligas aŭtojn kun rusiaj numerplatoj, rifuzas priservi ilin en vendejoj kaj restoracioj, batas kaj molestas infanojn en lernejoj, ekskludas studentojn el altlernejoj, vandalizas monumentojn iel ligitajn al Rusio kaj rusoj ktp.

Mia amikino, okupiĝanta pri instruado de la rusa lingvo al eksterlandanoj kaj antaŭ la pandemio senhalte vojaĝanta tra la mondo, kun ŝoko sendis al mi informojn pri ekbruligo de rusa lernejo en Germanio. “Imagu Stano, tio estas ne kultura centro, sed vera lernejo kun infanoj – la sola kompleta rusa lernejo en Germanio!” skribis ŝi. Antaŭe ŝi preskaŭ ĉiumonate venis al Germanio, kiun ŝi bone konis kaj ŝatis, same kiel multaj rusianoj. Nun Germanio kraĉis al ŝia vizaĝo kaj diris ke ŝi estas malamiko fremda al la eŭropa civilizo. La eŭropanoj muĝas kaj krias: “Bruligu ilin!”

Cetere post ĵusa reveno el Grekio ŝi konstatis ke tio okazas danke al informa kaĝo en kiu eŭropaj elitoj fermis siajn obeemajn popolojn: “Mi provis eniri rusiajn retejojn, sed multaj estas blokitaj. Kaj Fejsbuk-bendo prezentas tute aliajn informojn ol en Rusio – la eŭropanoj simple ne vidas tion kion vidas ni”. Cetere mi jam parolis pri tiuj “informaj bobeloj” antaŭjare. Nun ili fermiĝis hermetike.

Rusoj kaj ruslingvanoj en Eŭropo subite eksentis sin kiel eŭropaj judoj post la Dreyfus-afero. Ili konsideris sin komplete asimiliĝintaj kaj egalrajtaj membroj de la eŭropa socio, al kiuj multaj el ili apartenas ekde naskiĝo. Sed la eŭropanoj subite memorigis al ili: ne, vi estas fremduloj kaj ĉiam estos. La maskoj falis, la eŭropanoj diras nur klare kaj laŭte: vi neniam estis unu el ni kaj neniam estos. Vi estas fremduloj.

Mi kun intereso observis tiun ĉi fenomenon kaj baldaŭ komprenis ĝian psikologian mekanismon. Post perdi ĉiujn koloniojn kaj malgajni respektivajn militojn Eŭropo poiomete akceptis la fakton ke ĝi ne plu regas la sovaĝulojn kaj ke tiuj povus eĉ viziti ĝin kaj konduti kvazaŭ egaluloj. Malgajno en la Dua mondmilito, dum kiu kelkdek milionoj da eŭropanoj malkaŝe subtenis la naziojn kaj oble pli multaj simpatiis al ili, instruis la eŭropanojn kaŝi sian ksenofobion. Sed kaŝi ne signifas malaperigi – kaj ni klare vidas tion nun.

Timo + malamo = fobio

Plej interese estas ke en la eksplodo de rusofobio miksiĝas du sentoj, el kiuj konsistas ĉiu fobio – timo kaj malamo. Nazioj timis la judan influon kaj pro tio malamis la judojn. Nun tiun rolon plenumas la rusoj.

Tio bone videblis en konduto de unu hungara esperantisto-ksenofobo, jam antaŭ la milito senhalte publikiganta afiŝojn kiuj prezentis Rusion kaj la rusojn jen kiel ridinde stultaj, subedukitaj kaj senpovaj, jen kiel danĝera kaj nehaltigebla minaco. Foje li en la sama tago afiŝis unue foton de militistoj kun lignaj pafiloj enmane, klariginte ke tio estas ekzerco en la rusia armeo, kaj poste – afiŝon en kiu li asertis ke rusia armeo estas minaco al Eŭropo. Mi atentigis lin pri tiu kontraŭdiro: “Estas amuze ke vi timegas la armeon de tiu ĉi foto”. Li tuj neis la unuan aserton, sed post ricevi pruvon forme de ekrankopio simple silentiĝis kaj malaperis por mallonge – kutima taktiko de la ksenofoboj, kiuj povas nek agnoski sian obsedon, nek deteni ĝin. Sed efektive okazis jeno.

Dum jardekoj eŭropanoj puŝis rusan urson per bastonoj kaj edifis al li riproĉe: “Vi estas malbona urso! Vi estas agresanto! Vi ĝenas aliajn bestojn! Vi devas lerni kiel konduti en la arbaro! Ni estas unuiĝintaj kaj fortaj, do ni ne timas vin! Sed vi estas danĝera, malica, sovaĝa bestaĉo!” La urso iom grumblis, foje svingis la brakon aŭ roris duonvoĉe, sed plejparte ignoris la ĝenulojn kio eĉ pli fervorigis ilin.

Sed jen ĝi leviĝis, ekroris plenvoĉe kaj batis per unu brako ilian najbaron – preskaŭ same sovaĝan, sed pli obeeman kaj insiste petantan aliĝi al ilia rondeto. Kaj ili subite ekvidis ke tiu urso vere estas grandega, fortega kaj se ĝi furiozas nenio povas haltigi ĝin. Ili eksentis sin tute senpovaj kun siaj bastonetoj kaj edifoj. Kiam kokino timas ĝi komencas kuri kaj kluki. Infano svingas la manojn kaj krias. La eŭropanoj histerias pro kolero kaj timo.

Tio daŭros longe. Ili definitive eksentis sian realan pozicion – disaj kaj senpovaj loĝantoj de la eta okcidenta rando de la kolosa Eŭrazio, tute dependaj de la eksteraj fortoj, kiujn ili ne povas influi. Eŭropo ne plu regas la mondon, ĝia dominado finiĝis kaj la 30-jara dominado de ĝia transoceana aŭspicianto ankaŭ trapasis sian apogeon. La histerio daŭros monatojn, sed la aflikto kaj timo influos la eŭropanojn dum la tuta vivo de la nuna generacio. La homaro denove vagadas en mallumo kaj Eŭropo ne plu estas lumturo.