Tempo - privata kategorio

Oni diras, ke nur manpleno da homoj en la tuta mondo povas ĝisfunde kompreni la teorion de relativeco de Albert Einstein. Mi facile kredas tion, ĉar neniam havis inklinon al fiziko kaj eĉ tiaj ĉiutagaj aparatoj kiel poŝtelefono aŭ televidilo ŝajnas al mi miraklo. Tamen mi bone komprenis alian relativecon de tempo – ĝi estas privata afero kaj ne nur ni loĝas en tempo, sed ankaŭ tempo loĝas en ni, kaj ĉiu havas propran tempolinion. Ĉu frenezaĵo? Mi klarigu.

Rusia politiko - la unika zoo
Antaŭ kelkaj tagoj mian oficejon eniris unu el kunlaborantoj de nia entrepreno, ĉirkaŭ 45-jara viro el nia gardistaro. Li diris, ke ekvidis apud nia ĉambro malnovan kalendaron kun bildoj de ortodoksaj ikonoj. “Ĉu vi planas elĵeti ĝin? – demandis li. Se jes, do prefere fordonu ĝin al mi, mi trovu por ĝi lokon”. Mi klarigis, ke temas pri portempa translokiĝo de ĉiuj aĵoj el nia kabineto, baldaŭ rekonstruota. Li konsente svingis la kapon. Tiumomente ekludis elvokmuziko en lia poŝtelefono kaj mi tuj rekonis melodion – la himno de USSR. Post la viro eliris, amikino-kolegino demandis min: “Kiel tio eblas? La ortodoksaj ikonoj kaj komunista himno en unu kapo? Stranga miksaĵo…”. Sed mi jam havis respondon, ĉar faris tiun demandon al mi mem antaŭ semajnoj.


Se iu rigardus la politikan vivon de nuna Rusio, do oni estus mirigita pro ĝia bunteco kaj abundeco de plej neimageblaj interligoj kaj deklaroj.
Homoj, kiuj konsideras sin rusaj naciistoj, laŭte diras, ke kaŭkazanoj iru for el Rusio kaj ke la rus(i)a ŝtato ne plu financadu kaŭkazajn respublikojn. Do fakte ili strebas al forigo de tiuj sudaj regionoj de Rusio, al perdo de teroj, kiujn iliaj praŭloj konkeradis dum plurjara batalado.


Unu el plej famaj rusiaj naciistoj (almenaŭ deklaranta sin tia) estas Vladimir Volfoviĉ Ĵirinovskij, homo kun juda patronomo kaj aspekto, kiu siatempe respondis al la demando pri deveno de siaj gepatroj: “La partrino estas rusino, la patro – juristo”.
Post tio apenaŭ indas miri pri tiu stranga kunekzistado de la ortodoksa kaj komunisma ideologioj en unu kapo. Des pli ke ĝi ne estas stranga.

Ŝanĝiĝnta tempo
Antaŭ kelkaj jardekoj tio estus tute neebla. Tiutempe Sovetunio estis forta, ŝajne eterna kaj plejmulto da ĝiaj loĝantoj konsideris sian landon kaj sekve ties ideologion kiel nunon kaj estontecon. Kontraŭe la ortodoksa eklezio, religio entute, apartenis al pasinteco – eble ĉarma kaj bela, sed nerevenigebla. Do homo devis elekti: ĉu vivi en nuno kaj iri antaŭen sub sonoj de la himno de la unua en la mondo ateisma lando, aŭ revi pri reveno al iamaj, antaŭkomunismaj tempoj, kiam ekzistis la “sankta Rusio”, kies loĝantoj konis nur himnojn religiajn. Plejparto elektadis pli utilan perspektivon kaj preĝejojn vizitadis precipe maljunuloj. Mi mem memoras, kiel en la 1980-aj jaroj mia vilaĝa avinjo diris al la gepatroj, rakontintaj pri mia interesiĝo pri religio: “Ne indas tre enprofundiĝi en tion, Stasĉjo! Vi ja estas ankoraŭ juna…”.


Antaŭ dudek jaroj situacio ŝanĝiĝis. Perestrojko transkreskis al disfalado de la tuta soveta sistemo, inkluzive de tiun ideologian. Komunismaj idealoj subite iĝis arkaismoj, kontraŭ kiuj batalis ĉiuj antaŭeniraj fortoj – demokratoj, rajtdefendantoj kaj… religiuloj. Religia renaskiĝo estis konsiderata unu el plej gravaj signoj de la senigo je sovetaĉa pasinteco, do oni ne miris vidante sacerdotojn ĉekape de demokrataj manifestacioj, apud homoj, postulantaj pli da libereco.
Pasis tempo kaj bildo denove aliiĝis. Oni apenaŭ povas diri pri nuna ideologio, ĉar preskaŭ neniu vere kredas je ŝtataj deklaroj kaj babilaĉoj de “Unueca Rusio”, opozicio estas plejparte marĝenigita kaj ankaŭ havas reputacion ne tre bonan. Komunismo plu allogas precipe maljunulojn, edukitajn en soveta periodo, kaj iom da maldekstremumantaj gejunuloj, influataj de siaj okcidentaj samaĝuloj. Eklezio ja, kvankam ne ŝovas nazon en politikon (almenaŭ malferme), okupis firman lokon apud la ŝtato kaj nutras siajn adeptojn je fabeloj pri iama feliĉa pasinteco, kiam homoj obeis leĝojn de la Kreinto kaj vivis en sendanĝera, ekologie pura medio, sekvante rusajn tradiciojn – ĝis judoj kun framasonoj damaĝis tiun paradizon.


Do jen miraklo – ortodoksa kredo kaj komunisma ideologio okazis esti en unu flanko de la tempolinio! Adeptoj de ambaŭ kredoj (nome tiel, ĉar plejparto da ili legis nek “Kapitalon”, nek la tutan Biblion, preferante kredi al vortoj de iu diritaj) revas pri reveno al iama feliĉostato, ekzistanta, sed poste perdita pro interveno de kruelaj kaj kovardaj malamikoj. Do en la kapo de nostalgiema homo bonege kunekzistas ortodoksaj sanktuloj kaj sovetaj simboloj – ja ili ĉiuj estas por li nur eroj de unueca bildo – miraklo de la perdita paradizo, kiam infanoj obeis al gepatroj kaj vodko kostis 4 rublojn. Feliĉa estis la tempo…

Comments