Skip to main content

Diabla spino (El espinazo del diablo): krepuska oceano de la morto kaj sekso

Morto kaj sekso – per tiuj du vortoj oni povas priskribi esencon de tiu filmo de Guillermo del Toro, vera enciklopedio de la psikoanalizaj simboloj.
Leĝo de la vivo
Unue mi prezentu la historion mem – ne sinsekvon de la eventoj, sed la kernajn sencotavolojn kiel vidis lin mi (kaj eble la aŭtoro) en tiu preskaŭ klasika antikva dramo.
Jam la unuaj kadroj montras al ni la ĉefajn ideojn prezentotajn. Meze de la orfeja korto staras grandega aviadila bombo, kiu falis dum bombardo, sed ne eksplodis kaj nun elstaras kiel memorigo pri la morto – senaverta kaj senevita. “Ĝi vivas. Aŭskultu kaj vi aŭdos kiel batas ĝia koro, – diras iu knabo al la alia. – Ĝi scias, ke ni estas ĉi-tie”. Tiu falos-mortiga simbolo determinas la ĉefajn temojn de la filmo.


La tuta intrigo disvolviĝas en Hispanio dum la Enlanda milito en la orfejo, situanta en kamparo for de iu ajn loĝloko. Tio memorigas samtempe la du aliajn verkojn de la fama meksikano – “Labirinto de l’faŭno” kaj “Orfejo”.
Du knaboj nokte kaŝiras al la akvopoto en subtera kelo. Malfeliĉe ili renkontas tie orfejan serviston Jacinto, junan viron kies aspekto kaj konduto povas esti priskribataj per hispana vorto “macho”. Tiu aĉulo ankaŭ estas orfo, kreskis en la sama orfejo, sed tutkore malamegas ĝin kaj revas iam forbruligi ĝin kaj fuĝi. Fakuloj scias, ke bruligo kaj seksperforto ofte kuniras, tio estas trajtoj de la sama psikologia tipo. Se aldoni, ke li ankaŭ fikas la orfejmastrinon, patrinaĝan virinon kun krurostumpo kaŝata sub lignofera protezo, la bildo estos kompleta. Li fakte estas simbolo de la sekso – fortega instinkto, neregebla kaj detruiga. Jacinto estas subkonscia naturo, kiu impetegas penetri ien ajn – ĉu temas pri vagino de juna instruistino Conchita, tiu de la orfeja direktorino aŭ sekurecŝranko, en kiu ŝi kaŝas orbrikojn de komunistoj.
La knaboj hazarde vidis lian provon malfermi la sekurecŝrankon, same kiel poste ili vidos Jacinto amori kun Conchita, ŝatata de ili. La akvopoto ĉi-tie estas simbolo de la sekso kaj morto – ambigua naturo, kiu allogas kaj mortigas samtempe. Tio videblas jam en la unua renkontiĝo, kiu por ĉiam ŝanĝas ilian vivon. Unu knabo sukcesis kaŝi sin, dum la alia estis (neintence) murdita de Jacinto kaj ĵetita en tiun poton. Klasika infanmurdo kiel ago de plenkreska masklo, defendanta sian monopolan rajton pri seksumado.
Lia antaŭtimo rilate la junan generacion ne estis tute senfundamenta. Jacinto mem regule rabas femalon de sia pli aĝa samtribano – edzo de la direktorino, viro ĉarma kaj nobla, sed impotenta. Krome la postvivinta knabo efektive eksopiras pri Conchita. Tio estas ankoraŭ nebula sento, sed ĝi tamen jam evidentiĝas en agoj. Unue li donacas al ŝi la cigaran ringon, kiun ŝi kun rideto akceptas kaj surfingrumas. Poste li jam simbole penetras en ŝian korpon, metante en ŝian buŝon “sanograjnon” (vitamino, kiun ŝi tiel nomis kaj ĉiutage metis en la buŝojn de la orfoj). Ne hazarde Jacinto post murdi ŝin kaj reveni al la orfejo, redonas la ringon al la knabo kiel simbolon de sia venko.
“Leĝo de la vivo”, kiel nomis tion Jack London en la samnoma rakonto, estas senkompata kaj ne agnoskas esceptojn. Do Jacinto sukcesis fiki sian (simbolan) patrinon, murdi sian patron kaj eĉ detrui ilian neston, sed poste li faras la plejan eraron – li revenas por trovi la oron. Sed anstataŭe trovas la morton.
La knaboj estas ankoraŭ malgrandaj kaj malfortaj, sed sufiĉe multnombraj kaj ruzaj por venki la danĝeran alfo-masklon. La armitaj per memfaritaj lancoj kvazaŭ la infantribo el “Mastro de la muŝoj”, ili trapikas la bastardon kaj ĵetas lin en profundon de la poto, kie la morto mem forme de la murdita knabo kore akceptas lin, alpremante al sia malvarma korpo. Fine la knaboj forlasas la damaĝitan orfejon, kie restis nur ruinoj kaj kadavroj. La novan generacion atendas la granda mondo, kies ĉefajn regulojn ĝi jam komprenis. Postrigardas ilin la nova fantomo – Jacinto, kiu rakontis al ni tiun tristan historion.

Spektinda malperfektaĵo
Nun mi diru pri realigo de tiu komplika plano. Ĝi plejparte sukcesis kaj plej bona pruvo estas, ke mi komprenis, tralegis tiom multnombrajn kaj fajnajn aludojn, tie kaj tie disŝutitajn de la aŭtoro. Tamen mi pli ŝatas la supremenciitajn “Labirinto de l’faŭno” kaj “Orfejo”. Kial? Hm, malfacila demando. La “Spino de l’diablo” estas same mistika, spirkapta kaj sangoplena kiel tiuj verkoj, sed... io mankas al ĝi. Kio? Mi ne scias. Ĉu la reĝisoro ne sukcesis tutforte ĉarpenti la tutan historion, aŭ kameraisto ne plene transdonis liajn sentojn, aŭ simple knaboj aktoras ne tute profesie. Sed ial mi perceptas ĉi filmon kvazaŭ plumoprobo, unua paŝo al la kinomondo, kiun faris la reĝisoro talentega, plena je ideoj kaj sentoj, sed ankoraŭ ne tute kapabla esprimi ilin – same kiel juna sportisto sur lerneja futbalkampo aŭ verkisto, skribanta unuajn rakontojn por universitata almanako.
Tamen mi bone pasigis du horojn kaj nun havas en miaj cerbo kaj koro afablan postguston. Mi volas pli da Guillermo del Toro!

Comments